تعادل در عصر دیجیتال
طی چند دهه‌ی اخیر، تمام جنبه‌های زندگی‌مان تحت تاثیر تحولات بزرگ مربوط به فناوری قرار گرفته است، اما هنوز به اندازه‌ی کافی متوجه این مسئله نیستیم که چطور شیوه‌ی زندگی دیجیتالمان در حال تغییر دادن خانواده‌ها و رشد شناختی نسل جدید است. آگاهی از نحوه‌ی استفاده از فناوری می‌تواند به شما کمک کند تا بر مشکلات ناشی از آن چیره شوید.
تلفن‌های همراه، تبلت‌ها و لپ‌تاپ‌ها در جمع اکثر خانواده‌ها حضور دارند و اغلب منشأ جروبحث‌های زیادی میان اعضای خانواده‌ها هستند. بحث و مشاجرات زیادی بر سر اعتیادآور بودن رسانه‌ها و اینکه آیا اصلا چنین اعتیادی وجود دارد یا نه و اینکه چطور شیوه‌ی زندگی دیجیتالمان بر توانایی تمرکز کردن ما اثر گذاشته است، صورت می‌گیرد.
بر اساس یکی از پژوهش‌هایی که «کامن سنس[1]» انجام داده است، 77 درصد والدین احساس می‌کنند که دست‌کم یک بار در هفته، زمانی که اعضای خانواده کنار یکدیگرند، وسایل دیجیتالی حواس فرزندانشان را پرت می‌کند.
درصد رو به رشدی از نوجوانان (41 درصد) نیز همین نکته را درباره‌ی والدینشان گزارش داده‌اند.
این یافته‌ها، زنگ خطری برای خانواده‌هاست تا تاثیر فناوری را بر زندگی‌هایشان جدی بگیرند. پژوهش‌ها نشان از آن دارند که بسیاری از والدین نگران فرزندانشان هستند. در نظر گرفتن این مسئله به مثابه تغییری که تاثیری گسترده و اجتماعی دارد، خانواده‌ها را با پرسش‌های مهمی درگیر می‌کند.
فناوری در عصر حاضر وجود دارد و کارهای بسیار بزرگی انجام می‌دهد اما همچنان باید حوزه‌ی حریم شخصی حفظ شود؛ حوزه‌ای که به انسان‌ها اجازه بدهد تا با یکدیگر ارتباط برقرار کنند و فناوری نتواند آن را از بین ببرد.
ما هنوز نتوانسته‌ایم به صورت کامل ماهیت این «اعتیاد» و تاثیر آن بر رشد کودکان را درک کنیم. باید همچنان در این باره مطالعه و تلاش کنیم تا بفهمیم که چطور فناوری -حتی با وجود اینکه خودش مدام دارد تغییر می‌کند- در حال شکل دادن زندگی فرزندانمان است.
ما نسلی از انسان‌های عصر دیجیتالی به وجود آورده‌ایم که فکر می‌کنند می‌توانند در آن واحد چند کار را با هم انجام دهند. این موضوع می‌تواند به توانایی تمرکز کردن ما لطمه بزند. شواهد اولیه نشان از آن دارند که این مسئله در حال کاهش شکل‌های دیگر ارتباطات انسانی و لطمه زدن به توانایی پردازش و سازمان‌دهی داده‌ها در انسان‌هاست. گرچه این مسئله درباره‌ی همه ما که نمی‌توانیم حتی یک لحظه از تلفن‌های همراهمان دور شویم، صادق است، باید به تاثیرات فناوری بر فرزندانمان و رشد شناختی»[2] آن‌ها، توجه ویژه‌تری بکنیم.
آمارهای اخیر «کامن سنس» حاکی از آن‌اند که بیش از نیمی از نوجوان‌ها در حال انجام تکالیفشان از وسایل دیجیتالی استفاده می‌کنند. بیشتر نوجوان‌ها گمان نمی‌کنند که انجام دادن چند کار به صورت همزمان به کیفیت کارهایشان آسیب می‌رساند اما شواهد اولیه نتیجه‌ی معکوسی را نشان می‌دهد. انجام دادن چند کار به صورت همزمان می‌تواند بهره‌وری فرد را کاهش دهد؛ چون بعد از عوض کردن کاری که مشغول انجامش بودیم، تغییر مسیر دادن زمان‌بر است و ذهن را خسته می‌کند که این امر منجر به کاهش بازدهی کاری می‌شود.
پژوهش‌های اولیه‌ی دیگر حاکی از آن است که انجام چند کار به صورت همزمان، می‌تواند فیلتر کردن داده‌های بی‌ربط را برای بچه‌ها سخت‌تر کند. باید متوجه این واقعیت باشیم که شیوه‌ی زندگی بیش از حد متصل ما به یکدیگر، باعث افزایش اختلالات حواس شده‌اند. و همچنین در نظر داشته باشیم که این مسئله چه نتیجه‌ای برای آینده‌ی جامعه‌ی ما دارد.
پژوهش‌ها همچنین نشان می‌دهند که رسانه و فناوری منشأ تنش در میان اعضای بسیاری از خانواده‌هاست. باز هم تاکید می‌کنم که حتی صرف آگاهی از این مسئله می‌تواند به والدین کمک کند تا راهکارهایی را برای مواجهه با این مشکل پیدا کنند.
چیزهای زیادی در این باره باید یاد بگیریم که فناوری چطور در حال شکل دادن به زندگی ماست، اما نخست باید متوجه رفتار خودمان باشیم. با درک خطرات استفاده‌ی مشکل‌آفرین از رسانه‌ها، می‌توانیم کنترل بیشتری بر روش‌های استفاده از گوشی و تبلت در منزل و در میان اعضاء خانواده داشته‌باشیم.
همان طور که به ادغام فناوری با تمام جنبه‌های زندگی‌مان ادامه می‌دهیم، باید به دنبال راهکارهایی باشیم که ضامن انسانیت ما در این روند باشند تا اگر همگی ما به صورت الکترونیکی با یکدیگر در ارتباطیم، مطمئن باشیم که در حال از دست دادن توانایی برقراری ارتباط‌های انسانی نیستیم.
[1] سازمان commonsensemedia یک سازمان مردم‌نهاد در خصوص آموزش سواد رسانه‌ای
[2] به ارتقاء مهارت‌های مربوط به حوزه تفکر در انسان بخصوص کودکان و نوجوانان رشد شناختی می‌گویند. این مهارت‌ها شامل زبان، حافظه و ادراک می‌شود.
