بازی نقشآفرینی (RPG) چیست؟
بازیهای نقشآفرینی (Role-Playing یا RPG) دسته از بازیهای ویدیویی هستند که در آن بازیکنان از طریق شخصیتهایی که دارای پیشینه و انگیزههای مختلف هستند (مانند شخصیتهای یک رمان بزرگ)، با دنیای بازی درگیر میشوند. ژانر RPG اغلب شامل شخصیتهای متعدد غیر بازیکن (NPC)، ماموریتهای جانبی، محتواهای قابل دانلود (dlc) و تحولات داستانی بزرگ است. طراحان بازی از مکانیک بازیهای نقشآفرینی رومیزی (مانند Dungeons & Dragons)که در دوران قبل از عرضه گسترده بازیهای ویدئویی انجام میشد، الهام گرفتهاند.
برخی از بازیهای RPG قدیمی، از چرخشهای زمانبندیشده نوبتی (turn-based) استفاده میکردند که میتوان آن را در RPG رومیزی نیز پیدا کرد و دیگر RPGهای اولیه، نبردهای جنگی را به نمایش گذاشتند. رفته رفته، توسعهدهندگان بازیهای نقشآفرینی، عناوینی در ژانرها و زیرژانرهای مختلف با قابلیتهای داشتن شغل در بازی، مناظر حماسی دنیای باز و حتی گسترش جهان بازی عرضه نمودند.
ریشههای بازی های نقش آفرینی
در روند داستانی بازیهای نقشآفرینی رومیزی، روایت و کنترل داستان، به یک استاد سیاهچال (dungeon master) نیاز دارد تا روند داستان را هدایت کند و شخصیتهای بازیکنان (Characters) را در ماموریتهای مختلف اصلی و جانبی شرکت دهد. بازیهای نقشآفرینی رایانهای برای اولین بار در دهه 1970 برای رایانههای خانگی ارائه شدند و در همان سالهای اولیه با محبوبیت بسیار زیادی از سوی مخاطبین مواجه شدند. در ساخت بازیهای RPG، بازیهای شبیهسازی ورزشی، بازیهای ماجراجویی و حتی رمانهای فانتزی نیز الهامبخش بسیاری از این بازیها بودند.
ماموریت و اکتشاف
بازیهای نقشآفرینیهای ویدئویی از ماهیت اکتشافی و مبتنی بر ماموریت بازیهای رومیزی الهام میگیرند و نیاز به استاد بازی برای پیگیری داستان، را از بین میبرند. گیمر می تواند گیم پلی بازی خود را با شخصیت انتخابی خود پیگیری کند. امروزه بازیهای RPG در تمامی تجهیزات بازی وجود دارد. میتوانید بازیهای RPG را در رایانه، کنسولها یا دستگاههای تلفن همراه بازی کنید. بهترین بازیهای این سبک دارای خط داستانی پیچیدهای هستند و میتوان گفت که روند بازی از عناصر مختلفی و حتی سبکهای دیگر بهره میگیرد.
برخی از انواع بازی نقش آفرینی
انواع مختلفی از بازیهای RPG وجود دارد که در مکانهای مختلف و با سبکهای مختلف بازی ساخته می شوند. در دنیای بازیهای RPG تفاوت زیادی بین بازیهای RPG ژاپنی (JRPG) و بازیهای غربی وجود دارد. در ادامه به برخی از دستههای اصلی و کلی بازیهای RPG اشاره میشود:
بازی های RPG تک نفره: نوعی از بازی RPG است که در آن شما از یک دیدگاه بازی می کنید. برخی از این بازیها دارای شخصیت از پیش طراحی شده هستند و برخی دیگر در صفحه ساخت شخصیت بازی، توسط بازیکن طراحی میشوند. طراحیهایی ظاهری مانند مو، صورت، رنگ و ... تا بازیکن بتواند آواتار داخل بازی خود را با ویژگیهای مختلف شخصی سازی کند. معمولا بهترین بازیهای RPG تکنفره دارای مسیرهای متعدد داستانی در طول بازی هستند که هر کدام نسبت به انتخابهای بازیکن، پایانی متغیر دارند. بنابراین هر بار که بازی می کنید ممکن است با یک تجربه جدید روبرو شوید. معمولا این بازیها دارای یک شخصیت اصلی هستند که با پیشروی در روند بازی احترام و شهرت در جهان بازی کسب میکنند. این بازیها قهرمان محور هستند و از نظر داستانی بسیار سرگرمکننده میباشند.
بازیهای RPG آنلاین چند نفره بزرگ(MMORPG): این نوع از بازیها RPG با ترکیب عناصر بازیهای چندنفره بزرگ (MMO) و RPG، درگیریها و نبردهای حماسی بین بازیکنان مختلف ایجاد میکند. مبارزات در لحظه اتفاق میافتند و گیمرها باید در نبرد با سایر بازیکنان، از مهارتها و واکنشهای سریع خود استفاده کنند. برخی از MMORPGها بازیهای دارای حالت co-op نیز هستند، به این معنی که گیمرها با دیگر افراد داخل بازی همکاری می کنند تا دشمنان را شکست دهند. این دشمنان ممکن است بازیکنان دیگر از حزب دیگر باشند و یا حتی یک اژدهای بزرگ در حال استراحت در کوهستان. در این بازیها، بازیکنان در زمانهای مشخص در بازی حاضر میشوند تا به همراه دیگر دوستان خود (Clan, Guild و ...) به جنگهای بزرگ بروند. از غنیمتهای به دست آمده استفاده کنند و با به کارگیری شغلهای متعدد داخل بازی (آهنگری، جواهرسازی، کیمیاگری و ...) تجهیزات خود را ارتقا دهند.
بازیهای RPG اکشن (ARPG): اینگونه بازیها با تأکید بر نبردهای داخل بازی، بیشتر روی مبارزه (Combat) تمرکز میکند و کمتر روی شخصیت یا داستان تمرکز دارد. البته امروزه عناوین متعددی از بازیهای اکشن نقشآفرینی با داستانی غنی ارائه شدهاند اما هدف و تمرکز اصلی این سبک برروی وجود مبارزات اکشن و سریع به همراه تصاویر پر زرق و برق است. در این بازیها کیفیت ضربه زدن با سلاحها و یا نمایش جادوها و همچنین افکتهای صوتی، حرف اول را میزند.
بازی های نقش آفرینی جهان شنی (Sandbox): این نوع بازیهای نقشآفرینی برای کاوش در جهان از قبل ساخته شده طراحی شدهاند و به دلیل وسعت و پیچیدگی، اکتشاف درآنها نیازمند صرف زمان زیادی است. در اینگونه از بازیها، دنیایی بزرگ و مملو از عناصر، منابع، شخصیتها، دشمنان، مکانهای مرموز و ... بدون مرز در اختیار بازیکنان قرار میگیرد اما استفاده از این عناصر و یا سفر به مناطق دوردست در بازی نیازمند تجهیز شخصیت داخل بازی است. در این بازیها بازیکنان اغلب زمان بازی خود را صرف جمعآوری و ارتقای شخصیت خود میکنند اما این ارتقا بسیار پیچیدهتر از بازیهای RPG دیگر است. به عنوان مثال در یک بازی RGP ساده، پس از شکست دادن موجودی بزرگ، میتوانید اسلحه و یا ذره بهتری دریافت کنید اما در بازیهای Sandbox، اغلب منابع برای ساخت تجهیرات بهتر دریافت میکنید. در بازیهای sandbox حتی روابط با شخصیتهای غیر بازیکن داخل بازی نیز از اهمیت زیادی برخوردار است.
بازیهای RPG تاکتیکی (Tactical RPG): این نوع بازیهای RPG بیشتر از بازیهای استراتژیک مانند شطرنج و بازیهای جنگی رومیزی مانند Risk الهام می گیرد. در اینگونه از بازیها، سرعت عمل زیاد و یا کنترل سریع در بازی از اهمیت چندانی برخوردار نیست اما بازیکن باید قابلیتها، زمان و مکان حرکت، توضیحات هریک از شخصیتها و استراتژی حمله و دفاع در نظر گیرد. در این سبک برای پیروزی در بازی، بازیکن به برنامهریزی و دقت بالا در انجام حرکات خود و تحلیل دشمنان نیاز دارد.
بازیهای Rogue-like RPG: از این نوع بازیهای RPG بیشر میتوان به عنوان یک زیرشاخه نقشآفرینی یاد کرد که امروزه در عناوین متعددی به دنیای بازی عرضه شدهاست. در اینگونه بازیها بازیکن کمتر با عناصر مشترک بازیهای RPG دیگر درگیر میشود و روند بازی اغلب شامل کشتن دشمنان و به دست آوردن سلاح و قابلیتهای جدید است که با تحول شخصیت داخل بازی و داستان همراه شده است. ویژگیهای RPG در این بازیها کمرنگ هستند اما ارتقا شخصیت بازی، انتخاب سلاح، قابلیت، جادو و ...، اینگونه بازیها را در زیرشاخه بازیهای RPG قرار داده است. این بازیها اقلب به صورت طوماری (Side-Scroll) هستند و معمولا پس از هربار شکست، چیدمان مراحل و دشمنان به صورت تصادفی (Random) تغییر میکند.
بازیهای نقشآفرینی برای تمامی بازیکنان با هرسلیقه و علایقی جذاب هستند. از گیمرهایی که بازیهای جنگی دوست دارند تا کسانی که بیشتر به ساخت و ساز در بازی علاقهمند هستند. از کسانی که داستانی سرگرمکننده میخواهند تا بازیکنانی که به دنبال انجام بازی با دوستان واقعی خود هستند. همه و همه میتوانند در دنیای بزرگ بازیهای RPG سرگرم شوند و از انجام محتواهای متنوع آن لذت ببرند.